CHUYÊN NGÀNH ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC
LỊCH SỬ SỬ HỌC VÀ SỬ LIỆU HỌC
Lịch sử sử học và sử liệu học là một trong sáu chuyên ngành đào tạo sau đại học của Khoa Lịch sử Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. Chuyên ngành Lịch sử sử học và sử liệu học bắt đầu thực hiện nhiệm vụ đào tạo sau đại học vào đầu những năm 90 của thể kỷ XX. Quản lý và hướng dẫn trực tiếp về chuyên môn cho chuyên ngành này là Bộ môn Lý luận sử học. Hiện tại, bộ môn Lý luận sử học là cơ sở duy nhất trong cả nước đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ Lịch sử sử học và sử liệu học.
Với mục tiêu đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ trình độ cao về lý thuyết và thực hành, chuyên sâu về lịch sử sử học và sử liệu học, nghiên cứu sinh và học viên học chương trình đào tạo sau đại học của bộ môn Lý luận sử học, ngoài việc học các môn học chung của ngành Lịch sử còn được trang bị các kiến thức đặc thù của chuyên ngành bao gồm:
– Hệ thống lí thuyết về lịch sử và sử học
– Phương pháp khai thác và xử lí các thông tin lịch sử từ sử liệu
– Phương pháp xử lí nguồn sử liệu đám đông
– Các phương pháp nghiên cứu sử học hiện đại
– Quan điểm của các thời đại về bản thể lịch sử
– Các trường phái sử học, các thời đại sử học của nhân loại và của Việt Nam
– Các nhận thức mới trong nghiên cứu lịch sử ở Việt Nam
– Các tác gia sử học Việt Nam hiện đại
Các luận án, luận văn của chuyên ngành Lịch sử sử học và sử liệu học thường được khảo cứu theo ba hướng sau:
1.Hệ thống hóa và xác định giá trị sử liệu của một nguồn hay một nhóm sử liệu.
2.Tập hợp và đánh giá quá trình nghiên cứu về một giai đoạn lịch sử hay một nội dung lịch sử trong tiến trình lịch sử Việt Nam.
3.Khảo cứu sự phát triển của sử học Việt Nam và thế giới.
Hướng thứ nhất phù hợp với những người đã tiếp cận và làm việc với nguồn sử liệu. Hướng thứ hai phù hợp với những người làm công tác nghiên cứu và giảng dạy lịch sử. Hướng thứ ba phù hợp với những người làm công tác nghiên cứu và giảng dạy lịch sử sử học.
Đã có nhiều nghiên cứu sinh và học viên cao học trong nước và người nước ngoài học tập, nghiên cứu tại bộ môn Lý luận sử học và bảo vệ thành công luận án tiến sĩ và luận văn thạc sĩ chuyên ngành Lịch sử sử học và sử liệu học. Các đề tài luận án và luận văn đã giải quyết được một số vấn đề có ý nghĩa khoa học và thực tiễn như:
– Xác định giá trị sử liệu của một số hệ thống tài liệu lưu trữ thuộc Văn phòng Trung ương Đảng và Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội.
– Xác định giá trị lịch sử của một số nguồn sử liệu hiện vật bảo tàng.
– Xác định giá trị lịch sử của một số nguồn sử liệu hiện vật khảo cổ học ở Hà Nội.
– Xác định giá trị sử liệu của một số nguồn sử liệu hình ảnh.
– Xác định giá trị sử liệu của nguồn sử liệu địa bạ, hương ước của Việt Nam.
– Xác định giá trị lịch sử của nguồn sử liệu làng xã ở Việt Nam.
– Đánh giá thành tựu và hạn chế của sử học Việt Nam thời cận đại.
– Đánh giá thành tựu và hạn chế của sử học Việt Nam thời hiện đại.
– Quá trình nhận thức một số vấn đề lịch sử trong sử học Việt Nam hiện đại.
Hiện nay, bộ môn Lý luận sử học có 5 cán bộ cơ hữu (gồm 3PGS, 2TS) cùng đội ngũ cộng tác viên là các GS có trình độ chuyên môn cao, bộ môn có đầy đủ mọi điều kiện và khả năng đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu lịch sử sử học và sử liệu học của nghiên cứu sinh và học viên cao học.
Hà Nội, ngày 10/7/2017
Chủ nhiệm Bộ môn Lý luận sử học
PGS.TS. Hoàng Hồng
